Enkele tips om B-stroomleerlingen te begeleiden, maar eigenlijk gelden ze voor iedereen (vaktijdschriftartikel)

 

Enkele tips om B-stroomleerlingen te begeleiden, maar eigenlijk gelden ze voor iedereen

vaktijdschriftartikel

 

Salto Humano Tielt heeft een breed plan om de B-stroomleerlingen uit te dagen en te motiveren om te leren. Klasse sprong hierop en interviewde Fanny Bossuyt (lerares PAV). Wat volgt zijn nieuwe en gekende afspraken en speerpunten om te werken aan zo’n uitdagende leeromgeving in uitdagende klassen. Naar mijn mening passen deze ideeën voor iedere klas, ongeacht de onderwijsrichting, maar het hangt steeds af van de klas(omgeving) waarin je als leerkracht terechtkomt.

Eerst en vooral kwam mevrouw Bossuyt met drie gemakkelijk te integreren klasregels: op tijd zijn in de les, het nodige materiaal bijhebben en geen gsm’s gebruiken tijdens de les (bv. in een gsm-hotel). Wanneer de leerlingen deze afspraken niet nakomen, volgt er een waarschuwing. In het artikel spreken ze over streepjes (bij drie strepen moet je nablijven), maar zowel in theorie als in de praktijk helpt dit niet honderd procent. Het hangt ook af van de leerkracht, de individuele leerling en de klassfeer. Ik weet dat er een leerkracht met streepjes werkt, maar na de grens te hebben bereikt, wordt er de volgende les een test voorzien van de geziene leerstof. Dit hielp wel in haar klassen. Natuurlijk moet je afstemmen met de school en directie wat een goede schoolaanpak is. Je kan niet altijd individueel beslissen. De drie afspraken zorgen voor meer orde en structuur voor, tijdens en na de les.

Talloze tips om B-stroomleerlingen te begeleiden

In het artikel wordt een resem aan afspraken en tools getoond om te werken met B-stroomleerlingen, maar zoals eerder gezegd: deze tips helpen in iedere klas.

·        Bied structuur, want vele leerlingen hebben hier nood aan. Deel de lesdoelen op voorhand, geef mee waarom ze de leerstof leren en oefenen;

·        Zorg voor een duidelijke visualisatie van de leerstof, de doelen, maar ook de afspraken, opdrachten/instructies, werktijd, … Ook dit biedt structuur;

·        Zorg voor het concretiseren. In de lagere school wordt dit steeds toegepast en is daarmee ook het vertrekpunt van vele vakken (rekenen, taal (Nederlands), Frans, WO, …). Toekomstige B-stroomleerlingen, dit zijn leerlingen waarvoor men in de lagere school al een apart curriculum heeft uitgedacht, omdat ze sowieso naar de B-stroom gaan, hebben een extra nood aan visualisatie. Vaker, ik zeg niet ‘altijd’, zijn ze handiger en halen ze sneller voldoening uit het zien en doen vooraleer ze abstract gaan werken. Zelfs in andere onderwijsstromen kan je best werken van concreet naar abstract zonder deze essentiële stap over te slaan;

·        Onderschat leerlingen niet. Ze kunnen soms met ‘speciale kronkels’ redeneren, maar vergeet niet dat er in ieder van ons een kelder vol ‘kennen en kunnen’ zit én dat is voor iedereen verschillend;

·        Werk aan taalgericht vakonderwijs en zet moeilijke woorden in de schijnwerpers. Dit is een grote hulp voor anders- en meertalige leerlingen, maar ook voor de leerlingen die in hun moedertaal les krijgen;

·        Bouw activiteiten interactief op. Leren is leren van en met elkaar. Dit stimuleert ook een positief leer- en klasklimaat;

·        Zorg voor gerichte feedback, -up en -forward en deel dit duidelijk en tijdig met de leerling(en);

·        Differentieer waar mogelijk. Je kan niet alles in je eentje doen, maar je hebt een schoolteam rondom je. Je kan wel binnen iedere individuele klas differentiëren (leerlingniveau), maar ook over de verschillende klassen heen;

·        Een veilig klasklimaat betekent ook dat leerlingen fouten mogen (en durven) maken, maar communiceer hierover;

·        Wees alert op de eigenwaarde van B-stroomleerlingen. Er heerst nog steeds een stigma rond ‘de B-stroom’, maar even goed over andere onderwijsrichtingen (in zowel het secundair als in het lager). Een mogelijk idee is om leerlingen uit de B-stroom samen les te laten volgen en samen te laten werken met A-stroomleerlingen. Ze leren van elkaar;

·        Luister naar de noden van de leerlingen en hun inspraak. Je kan ook van hen leren;

·        Deel jouw kennis en vaardigheden met jouw team en laat hen hetzelfde doen. Je leert ook van hen.

Normaal ben ik geen fan van zo'n
typische motivatiequotes, maar
deze past zeker bij het artikel.

De actiepunten doen me hard denken aan de speerpunten in BALO en BASO, maar nu zijn deze specifieker voor B-stroomleerlingen volgens het artikel. Uit mijn vorige opleiding kan ik vertellen dat deze aanpak écht wel helpt bij de ‘toekomstige B-stroomleerlingen’. Ik had twee leerlingen in mijn eindklas, die beseften dat ze sowieso naar de B-stroom gingen. Ik heb hen geholpen waar nodig aan de hand van bovenstaande acties en het loonde. Je zag dat ze rustiger, gemotiveerder en doelgerichter waren. De stress was verlaagd, het optimaal leren verhoogde.

Daarom lijkt het me interessant om eens in een B-stroom te staan (Ik schrijf deze blog op het moment dat ik nog niet weet welke stageschool ik heb.); ik wil hen motiveren en hen laten leren van mij en van elkaar (en andersom, waarin ik leer van hen ook natuurlijk).

Bronnen:

Van de Pontseele, F. (2024, 19 september). “Mijn 1B-leerlingen willen zich bewijzen” Klasse. https://www.klasse.be/728902/krachtige-leeromgeving-b-stroom-mijn-leerlingen-willen-zich-bewijzen/

Loock, J. (2021, 9 januari). Dé 15 beste inspirerende motivatie quotes | Leventje. Leventje. https://leventje.nl/motivatie-quotes/